Doanh nghiệp thí điểm mô hình liên kết sản xuất lúa sạch với nông dân

Hiện nay, việc sử dụng nguồn thực phẩm sạch đang trở thành nhu cầu bức thiết, tuy nhiên, để hướng đến một quy trình sản xuất hoàn toàn sạch, hữu cơ..., những doanh nghiệp tiên phong vẫn đang gặp nhiều khó khăn.

Thu hoạch lúa sạch ở Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp 26/3

Để tìm vùng đất thích hợp sản xuất lúa hữu cơ xuất khẩu, vụ lúa đông xuân năm 2015 - 2016, Công ty TNHH TM Phát triển Nông nghiệp sạch Tháp Mười đã đến nhiều hợp tác xã (HTX) ở khu vực các huyện phía bắc sông Tiền để đặt vấn đề hợp tác, liên kết.

Ông Bùi Văn Tài, Giám đốc điều hành Công ty TNHH TM Phát triển nông nghiệp sạch Tháp Mười cho biết: “Từ phương châm vừa làm, vừa rút kinh nghiệm nên vụ lúa đông xuân này doanh nghiệp bắt đầu liên kết sản xuất lúa hữu cơ với nông dân khoảng trên 200ha. Ở 200ha thí điểm này chúng tôi mong muốn tìm được những vùng đất thật sự thích hợp, cũng như chọn được những HTX đủ năng lực để xây dựng vùng nguyên liệu hữu cơ phục vụ việc xuất khẩu sang thị trường Mỹ và EU. Sau đó, tiến hành xây dựng những cánh đồng liên kết sản xuất theo quy trình hữu cơ khép kín. Ở những cánh đồng này, lúa từ khâu gieo sạ đến thu hoạch hoàn toàn được cách ly với phân hóa học, thuốc bảo vệ thực vật... chỉ sử dụng yếu tố hữu cơ để giúp cây lúa sinh trưởng cũng như trả lại cấu trúc nguyên thủy cho đất”.

Trong vụ mùa này, doanh nghiệp lựa chọn giống lúa chất lượng cao Jasmine 85 để thử nghiệm. Doanh nghiệp sẽ hỗ trợ 100% chi phí đầu vào cho nông dân bao gồm: lúa giống, phân hữu cơ... không lãi suất đến cuối vụ và sẽ được khấu trừ khi lúa được thu hoạch. Về phương thức thu mua, doanh nghiệp sẽ bao tiêu toàn bộ sản lượng với mức giá cố định là 6 ngàn đồng/kg lúa tươi. Nông dân được thanh toán tiền mặt tại ruộng sau khi cân lúa. Đặc biệt, doanh nghiệp cũng cam kết với nông dân năng suất lúa sẽ đạt 6 tấn/ha (lúa tươi) trở lên, trường hợp nếu năng suất không đạt, doanh nghiệp sẽ bù lỗ cho nông dân.

Ông Tài chia sẻ, với lối canh tác lúa truyền thống, vấn đề ưu tiên số 1 của nông dân là tăng năng suất lúa để tăng thu nhập. Vì vậy, để khuyến khích nông dân thay đổi tư duy sản xuất ngay từ đầu vụ, Công ty cam kết với nông dân về giá cả cũng như năng suất để bà con yên tâm canh tác. Bên cạnh đó, nếu vùng đất được sử dụng phân hữu cơ nhiều năm thì năng suất lúa của nông dân sẽ tự động được cải thiện. Đây là cam kết của doanh nghiệp với nông dân khi bắt tay thực hiện dự án lên kết.

Trong giai đoạn đầu để thay đổi tư duy và tập quán canh tác của người nông dân là điều không dễ dàng, tuy nhiên, với phương châm xây dựng một nền nông nghiệp sạch, bền vững, những điều khoản hợp tác rõ ràng... nhiều nông dân cảm thấy hào hứng với quy trình sản xuất mới của Công ty TNHH TM Phát triển Nông nghiệp sạch Tháp Mười.

Ông Lê Đồng Khởi - thành viên HTX dịch vụ nông nghiệp (DVNN) 26/3, xã Phương Thịnh, huyện Cao Lãnh cho biết: “Với phương thức liên kết này mặc dù năng suất lúa không cao, nhưng đổi lại lợi nhuận của người nông dân được đảm bảo. So với ngoài mô hình thì sản xuất hữu cơ cho lợi nhuận cao hơn từ 5 - 6 triệu đồng/ha. Bên cạnh đó, cái mà chúng tôi hài lòng nhất là không phải tiếp xúc với các loại thuốc hóa học độc hại, từ đó sức khỏe được cải thiện và đảm bảo hơn”.

Ông Nguyễn Công Lý - thành viên của HTX DVNN 26/3, xã Phương Thịnh chia sẻ: “Do đây là vụ sản xuất đầu tiên theo phương thức hữu cơ nên vấn đề kỹ thuật vẫn còn nhiều bỡ ngỡ. Tuy nhiên, ở những vụ tiếp theo tôi nghĩ rằng mô hình sản xuất lúa hữu cơ sẽ có nhiều triển vọng, nhất là trong vấn đề cải thiện năng suất. Tôi rất hài lòng với phương thức liên kết này và mong muốn khi doanh nghiệp làm chủ được thị trường sẽ có những chia sẻ nhiều hơn về lợi ích, nhằm giúp nông dân tăng thêm thu nhập từ sản xuất lúa”.

Anh Võ Văn Hiền - Giám đốc HTX DVNN 26/3 cho biết, với những thỏa thuận về điều khoản liên kết, Công ty TNHH TM Phát triển Nông nghiệp sạch Tháp Mười là một trong số ít doanh nghiệp tạo được sự hài hòa về lợi ích giữa doanh nghiệp và nông dân. Sau vụ mùa đông xuân này, nhiều nông dân đang đề nghị mở rộng diện tích liên kết sản xuất lúa hữu cơ. Dự kiến trong vụ xuân hè này HTX sẽ nâng diện tích liên kết lên trên 70ha, tăng khoảng trên 20ha ở vụ đông xuân.

Ông Trần Văn Sơn - Phó Chủ tịch UBND xã Phương Thịnh cho biết: “Địa phương luôn theo sát hoạt động liên kết mô hình sản xuất lúa hữu cơ giữa Công ty TNHH TM Phát triển nông nghiệp sạch Tháp Mười và nông dân ở HTX DVNN 26/3, nhằm có những giải pháp tháo gỡ khó khăn kịp thời cho hai bên. Đến thời điểm hiện tại, địa phương nhận thấy doanh nghiệp đã làm tốt những điều khoản đã thỏa thuận với nông dân. Ngoài ra, phương hướng sắp tới nếu doanh nghiệp dự kiến mở rộng cánh đồng liên kết, địa phương sẽ luôn tạo mọi điều kiện để doanh nghiệp phát triển.

Mỹ Lý