Chống tái nghiện ma túy - cần quyết tâm và cả sự quan tâm

ĐTO - Tại nhiều địa phương trong tỉnh, số người nghiện ma túy (MT) đều theo chiều hướng tăng. Điều đáng quan tâm là số người tái nghiện luôn ở mức cao, hy vọng cai nghiện thành công rồi lại thất vọng. Vậy, đâu là nguyên nhân dẫn đến tái nghiện?

Lằn ranh “cai” - “tái” quá mong manh

Hiện, toàn tỉnh có 677 người sử dụng MT có hồ sơ quản lý, trong đó có 34 nữ. Tuy nhiên, đối tượng nghiện đang ở ngoài cộng đồng ước tính gấp đôi so với đối tượng có hồ sơ quản lý.

Tại nhiều huyện, thị, thành trong tỉnh, trong quá trình “Điều tra, thống kê người sử dụng trái phép chất MT - công tác cai nghiện phục hồi và quản lý sau cai năm 2016” phát hiện nhiều địa phương có đối tượng sử dụng trái phép chất MT tăng lên từ gấp đôi đến gấp 4 lần so với số liệu nắm được trước khi điều tra thống kê.

Huyện Tháp Mười, quý 1/2016, số người nghiện MT có hồ sơ quản lý là 48 người nhưng sau khi điều tra, thống kê thì phát hiện có 180 người nghiện MT, trong đó có nhiều trường hợp tái nghiện. Người nghiện MT thuộc nhiều độ tuổi, có cả nam nữ. Điều đáng quan tâm là có đến 70% người sau khi cai nghiện MT trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp sau vài tháng hoặc vài năm lại tái nghiện.

Trường hợp của em Lê Hoàng Phương (ngụ ấp 1, xã Phong Mỹ, huyện Cao Lãnh). Sau 2 lần cai nghiện tại Trung tâm Chữa bệnh, Giáo dục, Lao động, Xã hội tỉnh, Phương tiếp tục tái nghiện. Nhớ lần cai nghiện đầu tiên, Phương phấn khởi nói với chúng tôi: “Còn hơn tháng nữa em trị xong rồi. Em hạ quyết tâm cai nghiện MT”.

Không ngờ chưa đầy 1 năm sau khi cai nghiện thành công, Phương tái nghiện. Vừa rồi gặp lại, Phương tỏ vẻ ngại ngùng bảo: “Em cũng quyết tâm không sử dụng lại MT, nhưng sao khó quá. Em hy vọng lần đi điều trị này là lần cuối để em có thể về thay đổi cuộc đời”. Còn cô Nguyễn Thị Anh tạm trú tại khóm 1, phường 1, TP.Cao Lãnh có con từng đôi lần cai nghiện MT rồi tái nghiện bộc bạch: “Tôi mừng hơn bao giờ hết khi con mình đi cai nghiện MT tự nguyện. Thế nhưng, sau đó 4 năm, tôi vô cùng hụt hẫng khi con tôi nói là đã dính lại MT. Lúc ấy, tôi gần như gục ngã nhưng rồi lại cố gượng dậy đưa con đi cai nghiện”.

Lằn ranh cai nghiện - tái nghiện thật sự quá mong manh, khiến những người trong cuộc cảm thấy lo lắng. Tuy nhiên, một khi đã vướng vào MT, nếu không kiên trì điều trị, không từ bỏ sẽ khó thành công.

Cần quyết tâm và cả sự quan tâm

Trò chuyện với chúng tôi, chú Nguyễn Văn Quan, ngụ phường 1, TP.Cao Lãnh cho biết, cháu của chú từng học giỏi nhưng lại sa vào MT khiến gia đình không khỏi bàng hoàng. Tuy nhiên, chuyện đã lỡ nên người thân trong gia đình giữ bình tĩnh, giúp cháu đi cai nghiện. Sau gần 15 năm, cháu không một lần tái nghiện. Không những thế, sau khi cai nghiện thành công, cháu của chú Quan còn tốt nghiệp đại học, hiện là kiến trúc sư, được một công ty nhận vào làm việc, cuộc sống gia đình luôn hạnh phúc, tràn ngập tiếng cười.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến nhiều người nghiện MT tái nghiện. Nhận định về mặt y học, y sĩ Nguyễn Thị Thu Dung, Trưởng Phòng Y tế phục hồi sức khỏe - Trung tâm Chữa bệnh, Giáo dục, Lao động, Xã hội tỉnh cho rằng, nhiều người cứ nghĩ sử dụng MT, đặc biệt là MT “đá” chỉ gây hưng phấn tức thời nhằm giải trí cho vui chứ hoàn toàn không gây nghiện. Tuy nhiên, sử dụng MT đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, gây ra nhiều ảo giác, dẫn đến loạn hành vi. Việc chống tái nghiện MT cũng không dễ dàng vì đối với người nghiện, quá trình nghiện đã được tự động ghi nhớ vào trong não bộ. Một khi người sau khi cai nghiện MT thành công gặp căng thẳng tâm lý (thất vọng, buồn chán, nóng giận,...), hay hồi tưởng lại những hành động sử dụng MT cũng dễ dẫn đến tái nghiện MT. Muốn xóa bỏ được tình trạng căng thẳng ấy phải giải tỏa căng thẳng tâm lý. Điều này rất cần sự quan tâm, giúp đỡ của người nhà.

Bên cạnh sự quan tâm giúp đỡ của người thân trong gia đình đối với những người từng lầm lỡ sa vào MT, các đoàn thể, ngành chức năng, chính quyền địa phương cũng cần có những giải pháp chống tái nghiện MT. Bà Huỳnh Thị Ái Liên, Phó Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội TP.Cao Lãnh cho biết, hiện nay số người nghiện MT trên địa bàn thành phố có hồ sơ quản lý là 107. Hiện thành phố đặc biệt quan tâm đến công tác quản lý người sau cai nghiện, trong đó có tuyên truyền giới thiệu việc làm, tạo điều kiện cho người sau cai nghiện vay vốn kinh doanh, các đoàn thể thường xuyên quan tâm, vận động người sau cai nghiện chí thú làm ăn, sống vui, sống khỏe.

Đồng tình với quan niệm của bà Huỳnh Thị Ái Liên, ông Lê Tiến Quân, Trưởng phòng Phòng, chống tệ nạn xã hội (Sở Lao động - Thương binh và Xã hội) cho rằng, các tổ chức đoàn thể cần phải gần gũi, giúp đỡ người sau cai nghiện MT với những việc làm thiết thực như: quan tâm hỗ trợ đào tạo nghề, giải quyết việc làm, đồng thời kết nối yêu thương để người sau cai nghiện nhận thấy được mình có sự quan tâm của đoàn thể xã hội. Gia đình phải luôn gần gũi, quan tâm người sau cai nghiện để có sự can thiệp kịp thời. Điều quan trọng nữa là một khi từ bỏ được MT, người sau cai nghiện phải hạ quyết tâm, tuyệt đối không sử dụng lại MT dù chỉ một lần nhớ lại, có như thế mới bỏ hẳn được MT.

Lo lắng trước thực trạng tái nghiện MT nhưng chúng ta không thể đứng ngoài cuộc với nó. Sự quyết tâm của người nghiện, sự quan tâm của người thân, đoàn thể địa phương chính là liều thuốc hiệu quả để người nghiện MT tránh xa “cái chết trắng”.

*Tên nhân vật đã được thay đổi.

Hữu Nghĩa