Nhiều lãnh đạo sẽ lãnh án vì “chủ trương” cho khai thác trái phép cát sông

Như Báo Đồng Tháp đã đưa tin, trong 2 ngày (1-2/7/2014), Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Tháp đưa ra xét xử 11 bị cáo có liên quan trong vụ khai thác cát sông trái phép ở địa bàn huyện Hồng Ngự gồm: Nguyễn Hồng Lâm (nguyên Bí thư Huyện ủy Hồng Ngự), Ngô Xuân Cảnh (nguyên Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Hồng Ngự), Nguyễn Quốc Hưng (nguyên Chủ tịch UBND huyện Hồng Ngự), Dương Trung Kỉnh (nguyên Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường, Dương Tấn Quốc, Phan Thanh Dân, Lương Công Thành, Phạm Thanh Sơn, Nguyễn Văn Mương, Nguyễn Hoàng Hải, Nguyễn Minh Triết.

Hai bị cáo Dương Tấn Quốc và Phan Thanh Dân
thành lập Công ty Ngự Bình

Quá trình thẩm vấn và tranh luận tại phiên tòa cho thấy, vào lúc 19 giờ 30 phút ngày 18/10/2012, tại thủy phận Sông Tiền thuộc khu vực ấp Thượng, xã Thường Thới Tiền, huyện Hồng Ngự, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ Công an tỉnh Đồng Tháp phối hợp với lực lượng chức năng kiểm tra, bắt quả tang 3 phương tiện sà lan cần cẩu (xáng cạp) đang khai thác cát trái phép tại cồn Thường Thới Tiền, thuộc xã Thường Thới Tiền, huyện Hồng Ngự.

Mỏ cát tại cồn Thường Thới Tiền được UBND tỉnh Đồng Tháp cấp phép khai thác cho Công ty TNHH Một thành viên xây lắp và vật liệu xây dựng Đồng Tháp. Để phục vụ nhu cầu san lắp mặt bằng trên địa bàn huyện Hồng Ngự, Công ty TNHH Một thành viên xây lắp và vật liệu xây dựng Đồng Tháp có hỗ trợ cho UBND huyện Hồng Ngự được khai thác một phần mỏ cát tại cồn Thường Thới Tiền, UBND huyện Hồng Ngự giao cho Công ty TNHH Ngự Bình (gọi tắt là Công ty Ngự Bình- là Công ty tư nhân do Dương Tấn Quốc và Phan Thanh Dân góp vốn thành lập hoạt động theo Luật doanh nghiệp, có vốn điều lệ là 8,6 tỷ đồng; ngành nghề kinh doanh là khai thác cát, san lắp mặt bằng,...) khai thác, thời hạn khai thác đến tháng 10 năm 2011 là hết hạn.

Khi giấy phép khai thác cát tại bãi bồi Thường Thới Tiền hết hạn, Dương Tấn Quốc-Giám đốc Công ty Ngự Bình vẫn tiếp tục tổ chức bán cát cho các cá nhân tự dùng phương tiện bơm hút và cho Nguyễn Văn Mương, Phạm Thanh Sơn, Nguyễn Hoàng Hải đưa phương tiện xáng cạp vào khai thác cát tại bãi bồi Thường Thới Tiền, một tháng mỗi phương tiện nộp cho Quốc 30 triệu đồng. Bị cáo lý giải việc tiếp tục thực hiện khai thác cát khi giấy phép đã hết hạn là do đã báo cáo cho bị cáo Ngô Xuân Cảnh-nguyên Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Hồng Ngự và được Cảnh cho biết là “Thường trực Huyện ủy” đồng ý, nên Quốc mới tiếp tục cho khai thác cát.

Ngô Xuân Cảnh cho rằng đến tháng 02/2012, Quốc mới báo cho mình biết giấy phép khai thác cát tại bãi bồi Thường Thới Tiền của Công ty Ngự Bình đã hết hạn, đồng thời đề xuất cho Công ty Ngự Bình tiếp tục bán cát cho các phương tiện tự bơm hút và khoán cho 3 phương tiện xáng cạp của Mương, Hải, Sơn khai thác cát tại bãi bồi Thường Thới Tiền, một tháng mỗi phương tiện nộp cho Công ty Ngự Bình 30 triệu đồng.

Tại cuộc họp Thường trực huyện ủy ngày 13/02/2012, Cảnh đề xuất cho Công ty Ngự Bình được bán cát lẽ cho các phương tiện tự bơm hút và khoán cho 3 phương tiện sà lan cần cẩu (xáng cạp) khai thác cát tại bãi bồi Thường Thới Tiền trong thời gian chờ xin giấy phép, một tháng mỗi phương tiện nộp cho Công ty Ngự Bình 30 triệu đồng thì được Nguyễn Hồng Lâm- nguyên Bí thư Huyện ủy thống nhất, Nguyễn Quốc Hưng-Phó Bí thư kiêm Chủ tịch UBND huyện không có ý kiến và Lâm (chủ trì cuộc họp) đã kết luận đồng ý cho Công ty Ngự Bình khoán cho 3 cần cẩu khai thác cát, mỗi tháng nộp cho Công ty Ngự Bình 30 triệu đồng, khi được phép Công ty sẽ hợp đồng gia công.

Sau cuộc họp, ngày 22/02/2012, Cảnh thông báo cho Quốc biết là đồng ý cho Công ty Ngự Bình khoán cho 3 phương tiện khai thác cát tại bãi bồi Thường Thới Tiền, một tháng mỗi phương tiện nộp cho Quốc 30 triệu đồng. Ngoài ra, Cảnh còn kêu Dương Trung Kỉnh-nguyên Trưởng phòng Tài nguyên và môi trường huyện Hồng Ngự và Trưởng đoàn kiểm tra liên ngành khai thác cát, mua bán, vận chuyển, tiêu thụ và tàng trữ cát sông trên địa bàn huyện Hồng Ngự đến phòng làm việc nói cho Kỉnh biết về kết luận của ông Lâm tại cuộc họp ngày 13/02/2012.

Được sự đồng ý của Quốc và sự thống nhất của Lâm, Cảnh, Hưng, từ tháng 11/2011 Phạm Thanh Sơn, Nguyễn Văn Mương, Nguyễn Hoàng Hải đã đưa phương tiện xáng cạp vào khai thác cát trái phép tại bãi bồi Thường Thới Tiền, đến ngày 18/10/2012 thì bị lực lượng chức năng bắt quả tang. Tổng số thiệt hại về tài nguyên cát do Phạm Thanh Sơn, Nguyễn Văn Mương, Nguyễn Hoàng Hải, Lương Công Thành, Nguyễn Minh Triết và Công ty Ngự Bình khai thác trái phép tại bãi bồi Thường Thới Tiền trên 12 tỷ đồng (tương đương 721.000m3 cát). Trong quá trình điều tra còn phát hiện thêm một số bị câu kết với Nguyễn Văn Mương đưa phương tiện sà lan cần cẩu vào khai thác cát trái phép tại đuôi cồn Thường Thới Tiền và nộp hàng chục triệu đồng/phương tiện/tháng

Trong thời gian Công ty Ngự Bình và Mương, Hải, Sơn khai thác cát trái phép tại bãi bồi Thường Thới Tiền thì Dương Trung Kỉnh là Trưởng phòng TN&MT và Trưởng đoàn kiểm tra liên ngành về khai thác cát trên địa bàn huyện Hồng Ngự, có trách nhiệm tham mưu và trực tiếp kiểm tra, xử lý hành vi khai thác cát trái phép, Kỉnh thừa nhận biết thời hạn khai thác cát tại bãi bồi Thường Thới Tiền của Công ty Ngự Bình đã hết vào cuối tháng 10 năm 2011 nhưng vì nễ nang cấp trên nên không tiến hành kiểm tra hoạt động khai thác cát của Công ty Ngự Bình để cho Công ty Ngự Bình khai thác và khoán cho Mương, Hải, Sơn khai thác cát trái phép tại bãi bồi Thường Thới Tiền trong một thời gian dài, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng và gây bức xúc trong dư luận quần chúng nhân.

Phiên tòa tiếp tục diễn ra vào ngày 3/7 và dự kiến sẽ tuyên án vào ngày 7/7/2014.

Ngọc Tâm