Đạt khó, mất dễ

Để đạt danh hiệu ấp, khóm văn hóa 5 năm, 10 năm liên tục là cả một quá trình phấn đấu lâu dài của lãnh đạo và nhân dân trong ấp. Thế nhưng nhiều ấp, khóm gần đạt danh hiệu ấy bỗng dưng “trắng tay” vì bị điểm liệt về an ninh trật tự (ANTT).

Ấp Mỹ Nam 1, xã Mỹ Quí (huyện Tháp Mười) đạt văn hóa 10 năm liền là sự nỗ lực rất lớn trong thời gian dài

Theo Hướng dẫn chấm điểm các nội dung tiêu chuẩn xây dựng khóm, ấp văn hóa (năm 2008), đối với khóm, ấp có từ 2 trường hợp trở lên bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc có trường hợp bị truy cứu trách nhiệm hình sự nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng thì không xét ấp, khóm văn hóa (bị điểm liệt). Vì quy định này mà nhiều ấp, khóm đành ngậm ngùi mất danh hiệu ấp, khóm văn hóa 5 năm, 10 năm liền và số tiền thưởng từ danh hiệu này.

“Đốn củi nhiều năm,... thiêu một giờ”

Sau nhiều năm phấn đấu, ấp Long Hòa, xã Long Hậu, huyện Lai Vung lẽ ra đã đạt danh hiệu ấp văn hóa 10 năm liền từ năm 2011. Chỉ còn hơn 1 tháng, Long Hòa sẽ nhận quyết định chính thức về việc công nhận ấp văn hóa 10 năm liền. Nhưng trong thời gian này, trên địa bàn ấp lại xảy ra 1 vụ trọng án (hiếp dâm trẻ em). Vậy là danh hiệu và số tiền thưởng 1 tỷ đồng biến thành mây khói. Nhiều người dân trong ấp Long Hòa không khỏi xót xa, tiếc nuối khi bao nhiêu công sức phấn đấu trong suốt gần 10 năm ròng bỗng chốc tiêu tan. Ông Nguyễn Trung Quân, người dân ấp Long Hòa cho biết: “Khi xảy ra vụ án đó, ấp không được công nhận văn hóa 10 năm liền, tôi cảm thấy rất buồn vì không lâu nữa là đạt rồi. Vừa tiếc danh hiệu, vừa tiếc số tiền thưởng 1 tỷ đồng. Với số tiền này, có thể làm “vốn mồi” xây dựng được nhiều công trình trên địa bàn”.

“Ấp Long Hòa từng là ấp dẫn đầu của xã Long Hậu về phong trào xây dựng ấp văn hóa. Thế mà bây giờ trong danh sách 2 ấp đạt văn hóa 5 năm liền và 2 ấp đạt văn hóa 10 năm liền của xã lại không có ấp Long Hòa, tôi cảm thấy buồn lắm! Suốt 9 năm ấp đạt văn hóa, chỉ năm thứ 10 không đạt mà bây giờ phải làm lại từ đầu” - Trưởng ấp Long Hòa Phù Văn Đẳng ngậm ngùi nói.

Tính đến năm 2013, toàn tỉnh có 75 khóm, ấp đủ điều kiện đề nghị UBND tỉnh công nhận và khen thưởng gồm 62 ấp, khóm đạt văn hóa 5 năm liền; 13 ấp, khóm đạt văn hóa 10 năm liền. Nhiều ấp chưa đủ điều kiện xét công nhận vì có người vi phạm pháp luật chờ tòa xét xử; có vụ án phức tạp, xin ý kiến của Ban Chỉ đạo xây dựng đời sống văn hóa tỉnh. Đặc biệt có 12 ấp, khóm vi phạm điểm liệt, loại khỏi danh sách do xảy ra án hình sự rất nghiêm trọng hoặc có 2 vụ thường án trở lên trong một năm.

Có phạt thì cũng nên có thưởng

Không giấu được sự tiếc nuối vì ấp mình không được công nhận văn hóa 5 năm liên tục, đồng chí Lê Thanh Huệ - Trưởng ấp Vĩnh Hưng, xã Vĩnh Thạnh, huyện Lấp Vò cho biết: Năm 2012, có người trong ấp bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Điều đáng nói là các người này có hộ khẩu ở địa phương nhưng lại thường xuyên đi làm ăn xa nên ấp không quản lý được. Họ gây án ngoài tỉnh và chấp hành án phạt tù, địa phương cũng không hay biết.

Cũng vì bị điểm liệt về ANTT mà ấp Nam, xã Tân Thạnh, huyện Thanh Bình mất danh hiệu ấp văn hóa 5 năm liền và số tiền thưởng 500 triệu đồng, do gần xét công nhận ấp văn hóa thì lại xảy ra 1 vụ đánh bạc và 1 vụ trộm. Theo Phó Chủ tịch UBND xã Tân Thạnh Châu Thị Thúy, địa phương đã nỗ lực tuyên truyền, vận động nhưng xảy ra các vụ án trên là điều ngoài ý muốn. Địa phương kiên quyết, nghiêm túc xử lý các vụ vi phạm nhằm ổn định tình hình ANTT trên địa bàn thì nên cho điểm thưởng hoặc trừ ít điểm chứ không nên bị điểm liệt như thời gian qua. Nếu vì chạy theo thành tích, giữ vững danh hiệu ấp văn hóa mà “phớt lờ” những vụ việc đó thì chắc tình hình ANTT sẽ rất phức tạp.

Để xảy ra trọng án, thường án là điều không mong muốn của bất cứ địa phương nào và kể cả gia đình người gây án. Theo một đồng chí đang công tác tại Mặt trận Tổ quốc tỉnh, nói cho công bằng nếu có phạt thì cũng nên có thưởng. Trường hợp những ấp, khóm trong một năm dù xảy ra trọng án hoặc thường án nhưng có nhiều người dân trong ấp được nhận Bằng khen của ngành Công an trong phong trào bảo vệ ANTT cũng nên được xem xét lại. Tại sao việc xấu thì phạt, tốt lại không thưởng?

Việc phúc tra, công nhận khóm, ấp văn hóa đều căn cứ vào những tiêu chuẩn theo Quy định của UBND tỉnh. Tuy nhiên, khi áp dụng quá “cứng” có thể có những ấp, khóm mất danh hiệu văn hóa 5 năm, 10 năm liền không đáng làm nản lòng cán bộ và nhân dân những khóm, ấp đó. Nên chăng có sự điều chỉnh, bổ sung, thay đổi một số tiêu chuẩn để phù hợp với thực tế địa phương và thời điểm áp dụng.

NHỰT AN