Cần khai quật khẩn cấp gò Rượu - Nơi phát hiện 2 tượng thần Visnu

Giữa tháng 10/2014, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH,TT&DL) tỉnh đã tiếp nhận 2 tượng thần Visnu do người dân tự nguyện giao. 2 tượng này đã được Sở giao về Bảo tàng Tổng hợp tỉnh quản lý. Còn tại gò Rượu (ấp Công Tạo, xã Bình Phú, huyện Tân Hồng) - nơi phát hiện 2 tượng thần Visnu - mọi người vẫn bàn tán xôn xao về chuyên phát hiện cổ vật.

Tượng thần Visnu được lưu giữ tại Bảo tàng
Tổng hợp Đồng Tháp

Không chỉ là 2 tượng thần Visnu?

Gò Rượu có diện tích khoảng 1.000m2, hiện chỉ có 1 nhà dân. Tượng thứ nhất do gia đình anh Lê Văn Múa phát hiện vào ngày 13/10/2014. Tượng cao 83cm, ngang 26cm, nặng 23,1kg, chất liệu đá granite màu xám, còn nguyên vẹn khoảng 95%, có vào khoảng thế kỷ thứ IX - X. Tượng thứ 2 do ông Trần Hoàng Thạnh (SN 1972) phát hiện vào tháng 6/2013. Tượng cao 66cm, ngang 24cm, nặng 21,4kg, chất liệu đá granite, màu xám, còn khá nguyên vẹn, gãy bàn chân, có vào khoảng thế kỷ thứ IX - X.

Kể lại lúc phát hiện tượng thần Visnu, chị Hồ Thị Thôi, vợ anh Múa - nhà tại gò Rượu cho biết, buổi trưa hôm ấy trời mưa, chị đem cây chuối ra phía sau nhà đào đất sâu khoảng 5 tấc để trồng thì phát hiện có tảng đá phía dưới. Mất khoảng 30 phút chị và con mới lấy tảng đá lên được, mang vô nhà rửa thì thấy đó là tượng. Mặc dù cho là “đồ cổ” và muốn giữ lại thờ cúng nhưng sau khi được ngành chức năng đến vận động bàn giao tượng, vợ chồng chị và các con đã vui vẻ đồng ý bàn giao cho Sở VH,TT&DL. Ông Nguyễn Ngọc Giàu - Giám đốc Bảo tàng Tổng hợp tỉnh cho biết, qua việc giao nộp 2 tượng thần cho ngành chức năng cho thấy người dân nơi đây đã có ý thức trong việc giữ gìn cổ vật quốc gia. Người dân cũng cho biết nếu thời gian tới phát hiện cổ vật sẽ tiếp tục giao nộp.

Chị Hồ Thị Thôi cho biết nơi phát hiện tượng thần

Đến khu vực gò Rượu, chúng tôi gặp một số người dân tụ tập quanh nhà anh Múa xôn xao bàn chuyện tượng thần. Anh Trần Hoàng Thạnh (42 tuổi), cán bộ phụ trách mảng văn hóa, xã hội - UBND xã Bình Phú cho biết, lúc anh hơn 10 tuổi, một người dân trong xóm phát hiện nải chuối vàng tại khu vực gò Rượu. Mọi người mang đốt thử thì thấy nải chuối đỏ ao, nhưng ngưng đốt thì chuối chuyển sang màu xanh, mang đến tiệm vàng thử thì tiệm vàng nói là thau nên bẻ từng trái chuối ra, mỗi người giữ một trái mang về nhà chơi. Cũng theo anh Thạnh, trước đây, anh Nguyễn Văn Dững - Trưởng Ban Nhân dân ấp Công Tạo biết nhà người bạn đào được chén kiểu cổ tại khu vực gò Rượu nên xin về đặt lên bàn thờ để thờ... Gia đình anh Dững đã đi TP.Hồ Chí Minh từ nhiều năm nay. Riêng tại khu vực phát hiện 2 tượng thần, chúng tôi còn bắt gặp những miếng gạch màu đỏ nằm ở độ sâu so với mặt đất khoảng 6 tấc.

Cần tăng cường bảo vệ khu vực phát hiện tượng

Theo Sở VH,TT&DL, nhận định ban đầu tại gò Rượu có đền thờ Hindu giáo thờ thần Visnu. 2 tượng thần Visnu phát hiện tại đây có giá trị lịch sử, văn hóa và kinh tế rất lớn. Sở VH,TT&DL đã làm việc với chính quyền địa phương và các ngành chức năng của huyện Tân Hồng, phân công trực bảo vệ thường xuyên khu vực phát hiện 2 tượng thần, đồng thời đã xin chủ trương UBND tỉnh khai quật khẩn cấp nơi phát hiện 2 tượng. Tuy nhiên, những ngày đầu tháng 12, tại khu vực phát hiện tượng thần Visnu, xung quanh vẫn chưa được bảo vệ, người dân vẫn qua lại khu vực này bình thường. Được biết, sau khi được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương cho khai quật khẩn cấp nơi phát hiện 2 tượng, Sở VH,TT&DL tiếp tục có công văn gửi UBND tỉnh cho biết việc lập kế hoạch xin khai quật khẩn cấp phải phối hợp với Trung tâm Khảo cổ học thuộc Viện Phát triển bền vững khảo sát thực địa lập kế hoạch dự toán kinh phí, đồng thời phối hợp với địa phương hỗ trợ kinh phí về sử dụng đất đai di dời nhà ở cho chủ hộ khi đào khai quật, do đó kế hoạch này không thể thực hiện được trong năm 2014. Sở VH,TT&DL đề xuất UBND tỉnh cho lập kế hoạch khai quật vào đầu năm 2015.

 Những ngày này, đến xã Bình Phú, nhiều người dân nơi đây vẫn bàn tán về việc phát hiện 2 tượng thần Visnu. Khu vực phát hiện 2 tượng là một gò đất nằm cách xa nhà dân, vắng vẻ, dễ nảy sinh việc đào bới tìm cổ vật của những người có lòng tham. Do đó, để tránh những thiệt hại đáng tiếc, thiết nghĩ ngành chức năng cần sớm khoanh vùng và trực bảo vệ không cho mọi người tiếp cận khu vực phát hiện 2 tượng thần Visnu trước khi tiền hành khai quật.

Hữu Nghĩa