Cánh cửa mở ra kỷ nguyên số tại Đồng Tháp

ĐTO - Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn quốc, tỉnh Đồng Tháp đã khởi xướng phong trào “Bình dân học vụ số” đến từng người dân, từng hộ gia đình, xóm, ấp.

Thực hiện mô hình chợ 4.0 và hướng dẫn thanh toán không dùng tiền mặt tại chợ Mỹ Ngãi, Phường 1, TP Cao Lãnh

Phong trào này được ví như sứ mệnh của tuổi trẻ Đồng Tháp, cũng như người dân của tỉnh trong việc xây dựng một xã hội số văn minh, hiện đại, góp phần thu hẹp khoảng cách số và nâng cao chất lượng sống cho mọi người.

Sức trẻ lan tỏa công nghệ đến mọi nhà

Cô Huỳnh Thị Nguyệt ngụ Ấp 1, xã Phương Thịnh, huyện Cao Lãnh không khỏi bất ngờ khi lần đầu tiên biết cách sử dụng Zalo để gọi video cho con cháu từ điện thoại thông minh. “Trước đây, tôi dùng điện thoại phổ thông. Nhận thấy điện thoại thông minh có nhiều tính năng hơn điện thoại phổ thông nên tôi dành dụm tiền để mua. Nhờ các cháu đoàn viên đến hướng dẫn mà tôi biết dùng Zalo” - cô Nguyệt cười hiền, chia sẻ.

Trước đây, chiếc điện thoại thông minh đối với cô Nguyệt là món đồ khá xa lạ, nhưng nay đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hằng ngày. Với chiếc điện thoại này, cô có thể trò chuyện với người thân, xem tin tức mỗi ngày. Câu chuyện của cô Nguyệt không phải là cá biệt ở Đồng Tháp, mà là minh chứng rõ nét cho sự lan tỏa mạnh mẽ của phong trào “Bình dân học vụ số”. Phong trào này đã và đang thay đổi cách thức sống của người dân, giúp công nghệ trở thành công cụ gần gũi và hữu ích cho mọi người, từ tiểu thương đến nông dân, từ người trẻ đến cụ già.

Tại xã Phương Thịnh, hơn 124 đoàn viên Xã đoàn đang thực hiện kế hoạch đi từng nhà, đến từng hộ dân để giúp người dân tiếp cận với các công nghệ số. Anh Lê Tuấn Anh - Phó Bí thư Xã đoàn Phương Thịnh chia sẻ: “Cảm giác vui sướng khi hỗ trợ được cho người dân quê mình. Có cụ biết dùng rồi lấy điện thoại gọi cho con cháu, rồi vào các trang báo chính thống để xem tin tức”.

Sáng sớm, tại chợ Mỹ Ngãi (Phường 1, TP Cao Lãnh), các bạn đoàn viên, thanh niên ân cần hướng dẫn tiểu thương cài đặt ví điện tử, tạo mã QR thanh toán không tiền mặt, cũng như sử dụng các dịch vụ ngân hàng số trên điện thoại. Chị Nguyễn Thị Ngọc Nga - tiểu thương kinh doanh mặt hàng nhôm nhựa, chia sẻ: “Lúc đầu, tôi cũng tìm hiểu thanh toán không dùng tiền mặt, nhưng tôi không hiểu rõ lắm. Nghe nói có phong trào “Bình dân học vụ số” nên tôi nhờ các bạn đoàn viên hướng dẫn cài đặt trên điện thoại ứng dụng hỗ trợ thanh toán. Sau khi được hỗ trợ cách cài đặt tạo mã QR thanh toán tiền, tôi cảm thấy rất tiện lợi”.

Chợ Mỹ Ngãi hiện có gần 170 tiểu thương, trong đó 65% đã có tài khoản ngân hàng và sử dụng thành thạo thanh toán số. Một số tiểu thương lớn tuổi trước đây chưa quen sử dụng công nghệ số, nhưng giờ đây họ đã bắt nhịp với chuyển đổi số nhờ sự hỗ trợ nhiệt tình từ các đoàn viên. Phong trào “Bình dân học vụ số” đã làm thay đổi cách nhìn nhận về công nghệ số của rất nhiều người dân, từ những người già đến các tiểu thương bận rộn. Anh Phan Trường An - Phó Bí thư Phường đoàn Phường 1, TP Cao Lãnh cho biết: “Phường đoàn tiếp tục thực hiện phong trào “Bình dân học vụ số” đến từng khóm để hỗ trợ trực tiếp cho người dân và vận động tuyên truyền các lợi ích thanh toán chuyển khoản. Sắp tới, Phường đoàn sẽ tổ chức các lớp tập huấn liên quan đến chuyển đổi số dành cho người dân có nhu cầu”.

Không chỉ ở các thị trấn hay thành phố, phong trào “Bình dân học vụ số” đã và đang phủ sóng rộng khắp ở những vùng nông thôn, giúp mọi người dân đều được tiếp cận và sử dụng công nghệ số.

Đội hình “Bình dân học vụ số” hướng dẫn người dân ấp Tân Lập (xã Tân Quy Tây, TP Sa Đéc) đóng góp ý kiến sửa đổi Hiến pháp trên ứng dụng VNeID

Phát triển kỹ năng số từ nông thôn đến thành thị

Tỉnh đoàn Đồng Tháp đã huy động hơn 3.500 đoàn viên, thanh niên từ tỉnh đến tận khóm, ấp để tham gia phong trào “Bình dân học vụ số”. Các đoàn viên này không chỉ là tình nguyện viên mà còn là những “người thầy số”, sẵn sàng hướng dẫn người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến, ứng dụng thanh toán không dùng tiền mặt và các công cụ bảo vệ thông tin cá nhân trên mạng. Những đội hình này với quy trình làm việc khoa học, chủ động để giúp cộng đồng hiểu rõ và sử dụng thành thạo công nghệ số, từ các ứng dụng ngân hàng đến mạng xã hội.

Theo Tỉnh đoàn Đồng Tháp, chỉ trong Ngày cao điểm của phong trào “Bình dân học vụ số” (31/5/2025) đã có 2.353 đoàn viên, hội viên được tập huấn kỹ năng số; 4.588 người dân được hướng dẫn cài ứng dụng thanh toán không dùng tiền mặt; 18.580 lượt người được phổ cập kỹ năng số, trong đó 9.580 người dân được hỗ trợ góp ý sửa đổi Hiến pháp qua VNeID.

Phong trào “Bình dân học vụ số” tiếp tục được đẩy mạnh trong Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè 2025 với 141 Đội hình cấp xã và 14 Đội hình cấp huyện đã ra quân, phủ sóng rộng khắp các địa phương. Phát triển kỹ năng số từ nông thôn đến thành thị, trong thời gian tới, Tỉnh đoàn Đồng Tháp xác định 6 nhiệm vụ trọng tâm để đưa phong trào đi vào chiều sâu và phát triển bền vững: phổ cập kỹ năng số và kiến thức AI đến 100% xã, phường thông qua các lớp học phù hợp với từng nhóm đối tượng, đẩy mạnh truyền thông sáng tạo bằng hình thức hiện đại như: infographic, video, mạng xã hội... để nâng cao nhận thức cộng đồng; phát triển kỹ năng số cho thanh thiếu niên, hướng đến mục tiêu 80% được đào tạo cơ bản, 50% biết ứng dụng AI, IoT vào thực tiễn; gắn chuyển đổi số với phát triển kinh tế địa phương, nhất là đưa sản phẩm thanh niên lên sàn thương mại điện tử; xây dựng các mô hình “Nông thôn số”, “Làng quê đáng sống” tại các địa bàn nông thôn, tạo điểm sáng về chuyển đổi số cộng đồng.

Đồng Tháp - quê hương Đất Sen hồng luôn là điểm sáng trong cải cách hành chính, giáo dục và đổi mới sáng tạo. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu nổi bật, tỉnh vẫn còn nhiều thách thức trong việc phổ cập tri thức số đến với người dân, nhất là ở vùng nông thôn, người lớn tuổi, người yếu thế, người lao động phổ thông. Nhiều người dân chưa biết cách tự tra cứu thông tin, sử dụng ứng dụng ngân hàng số, mua bán trực tuyến, thanh toán trực tuyến, hay đơn giản là gửi một thư điện tử, truy cập Zalo, Facebook một cách bảo mật; tìm kiếm thông tin trên mạng an toàn và hiệu quả. Một bộ phận học sinh, sinh viên, người lao động trẻ chưa có nhiều kỹ năng tự học qua mạng, thiếu kiến thức làm việc trong môi trường số. Nếu không hành động kịp thời, khoảng cách số sẽ trở thành khoảng cách xã hội mới, đẩy người dân ra xa khỏi dòng chảy phát triển.

Bí thư Tỉnh đoàn Đồng Tháp Huỳnh Minh Thức cho biết: “Trong thời đại số, “Bình dân học vụ số” không chỉ là một khẩu hiệu, mà là một nhiệm vụ thời đại. Phong trào này giúp người dân nắm bắt công nghệ, tiếp cận tri thức số, tự tin trở thành công dân số trong xã hội số. Thực hiện “Bình dân học vụ số”, tuổi trẻ Đồng Tháp đã chủ động vào cuộc và có những bước chuẩn bị cụ thể, bài bản với hơn 3.500 đoàn viên, thanh niên tình nguyện từ cấp tỉnh đến tận khóm, ấp đảm nhận vai trò “người thầy số” - trực tiếp hướng dẫn, kèm cặp từng người dân sử dụng dịch vụ công, ứng dụng thanh toán không tiền mặt, định danh điện tử, AI cơ bản...”.

Đồng chí Lê Quốc Phong - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Ban Chỉ đạo về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tỉnh yêu cầu các cấp chính quyền, đoàn thể, tổ chức xã hội đồng hành, hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi nhất để người dân tiếp cận và học hỏi công nghệ. Các cấp ủy, chính quyền cần xác định đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, hàng đầu. Các sở, ngành, đặc biệt là giáo dục, khoa học - công nghệ cần phối hợp chặt chẽ để tổ chức triển khai hiệu quả phong trào. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội làm nòng cốt với mỗi đoàn viên, hội viên là một hạt nhân lan tỏa tri thức số...

Bước vào kỷ nguyên số, phong trào “Bình dân học vụ số” ở Đồng Tháp là cơ hội để hầu hết người dân biết dùng điện thoại thông minh, ứng dụng công nghệ, tương tác trên môi trường số, truy cập thông tin, sử dụng dịch vụ công trực tuyến, giao tiếp qua mạng xã hội một cách an toàn và hiệu quả. “Bình dân học vụ số” hôm nay chính là sự tiếp nối đầy sáng tạo và cần thiết của tinh thần ham học, cầu tiến, luôn hướng về phía trước, không chỉ cho bản thân mỗi người mà còn là cách đóng góp hiệu quả, thiết thực cho sự phát triển mạnh mẽ của quê hương.

NHƯ ANH